A construción do Instituto Básico é parte dun proxecto de calidade educativa executado por ASF en consorcio coas organizacións Educación Sen Fronteiras, PRODESSA e ASIAPRODI, na comunidade de Nova Cajolá no Departamento de Retalhuleu.

A colaboración xorde no momento en que o Ministerio de Educación de Guatemala asigna na Comunidade de Nova Cajolá unha praza para establecer un centro oficial de nivel básico para dar servizo a diversas poboacións desa contorna. A partir de aí elabórase unha proposta de traballo conxunta pola cal Educación Sen Fronteiras e PRODESSA desenvolverían a parte correspondente á mellora da calidade da formación, e Arquitectura Sen Fronteiras e ASIAPRODI deseñarían e executarían un centro escolar adaptado ás necesidades do grao de educación básica.

O deseño da construción, no que participou a poboación local e o profesorado, tratou de definir unhas aulas e contornas docentes adecuados para o desenvolvemento dos cursos, poñendo especial atención naqueles aspectos de deseño que permitiran mitigar as condicións climáticas extremas da rexión. Por este motivo, coidáronse as dimensións das aulas, a ventilación, a protección solar e a orientación xeral do edificio.

Para a construción, seguindo a liña de traballo de Arquitectura Sen Fronteiras, contratouse a profesionais das propias comunidades ás que daría servizo o instituto, cos obxectivos de aumentar o investimento na poboación local e garantir o compromiso dos traballadores coa obra. De igual modo, tratouse de involucrar ás familias das comunidades, ás súas directivas e ás autoridades municipais no proceso de construción, de modo que unha vez finalizado o proxecto todos sentisen parte do éxito e, en consecuencia, que quedase asegurada a súa apropiación, bo uso e mantemento.